پیروزی ترامپ در انتخابات چه تاثیری روی بازارهای ارز کشورهای در حال توسعه خواهد گذاشت

در نیمه اول ماه نوامبر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بازار ارز کشورهای در حال توسعه ازنوسانات بالا و نامنظم برخوردار بود. برخی از بازارها نگران پیروزی هیلاری کلینتون وزیر سابق امور خارجه و برخی دیگر نگران پیروزی ترامپ بودند. پس از اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات، نرخ ارز بسیاری از کشورها سقوط کرد. پیروزی ترامپ بیش از همه روی نرخ پزوی مکزیک تاثیر گذاشت. پس از اعلام پیروزی ترامپ نرخ ارز مکزیک نسبت به دلار طی یک روز برای 6.28% کاهش یافت. چرا پیروزی ترامپ باعق چنین نگرانی در مکزیک شد؟

شعارات انتخاباتی ترامپ در مورد حمایت از تولیدات داخلی باعث این کاهش شد. وی در سخنرانی‌های خود اعلام کرد در صورت پیروز شدن در انتخابات از تولید کنندگان امریکایی حمایت خواهد کرد. وی عقیده دارد که واردات از کشورهای جهان سوم باعث عدم رشد تولید و افزایش بیکاری می‌باشد. او ابتدا وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات قرارداد صادرات و واردات بدون گمرکی با مکزیک را لغو خواهد کرد. اما طی ملاقات خود با رئیس جمهور این کشور گفت که این قرارداد لغو نخواهد شد. رئیس جمهور مکزیک پیروزی ترامپ در انتخابات را به او تبریک گفت و این نشان می‌دهد نگرانی بازار در مورد سیاست‌های اقتصادی ترامپ بیهوده می‌باشد.

اما بازار ارز بیانیه رئیس جمهور مکزیک را نادیده گرفت. به خصوص اینکه رئیس جمهور در کشورش زیاد محبوب نمی‌باشد. بسیاری از طرفداران او پس از قانونی کردن ازدواج‌های همجنسی در برخی از ایالات کشور از او ناامید شدند. به همین دلیل بازار سخنان او را نادیده گرفت. با این حال پزو مکزیک یکی از بی‌ ثبات ترین ارزهای جهان می‌باشد و امید است پس از کاهش  واکنشات انتخابات، نرخ پزو دوباره افزایش پیدا کند. اما در حال حاضر پزو همچنان در حال کاهش نرخ است.

پس از اعلام نتایج انتخابات لیر ترکیه برای 2.14% و منات آذربایجان برای 1.18% کاهش یافتند. بهبود روابط ترکیه با امریکا که هنگام بحران سوریه سخت شدند،  در آینده نزدیک بعید می‌باشد. ظاهرا تا زمانی که ترامپ سیاست خود را نسبت به بحران سوریه مشخص نکند، ارز ملی ترکیه از نوسانات بالایی برخوردار خواهد بود. آذربایجان به عنوان یکی از نزدیکترین همکاران اقتصادی ترکیه، نگران بی ثباتی داخلی می باشد.

یوان چین نیز نسبت به دلار کاهش نرخ یافت و این کاهش برابر بود با 0.57%. ریاست جمهوری ترامپ برای چین به معنی احتمال اعمال پرداخت‌های گمرکی بیشتر واردات کالا به امریکا به ویژه کالاهای چینی می‌باشد. کاهش صادرات ممکن است از رشد اقتصادی چین جلوگیری کند و این امر باعث نگرانی بازار شده است. علاوه براین تراز تجاری چین که درآستانه انتخابات منتشر شد و ضعیف بود نیز باعث کاهش نرخ یوان شد.

در ماه اکتبر میزان صادرات محصولات چینی برای 7.3% در مقیاس سالیانه کاهش یافت. پیش بینی شده بود این کاهش 6% باشد. با این حال باید به این نکته توجه داشت که کاهش صادرات کالاهای چینی در ماه سپتامبر 10% بود. به نوبه خود واردات چین در ماه اکتبر برای 1.4% کاهش یافته است، درحالی که پیش بینی می‌شد این میزان 1% باشد و لازم به ذکر است که کاهش واردات به چین در ماه سپتامبر برای 2% کاهش یافته بود. واردات اصلی چین منابع انرژی زا می‌باشد. بهبود تقاضای چین عامل مهمی خواهد بود برای بهبود تمام بازار نفت و اغاز افزایش بهای نفت. اگر رشد اقتصاد چین کاهش یابد و صادرات محصولات چین محدود شود، تقاضا‌های چین نیز کاهش خواهد یافت و در نتیجه باعث عدم بازسازی بازار نفت خواهد شد.

اما به نظر ما در حال حاضر دلیلی برای نگرانی در مورد اقتصاد چین وجود ندارد. باید به توجه است که ترامپ تاجر میلیاردی می‌باشد و اگر او تجربه سیاسی ندارد، غریزه تجاری او به او اجازه نخواهد داد آسیب زیادی به روابط امریکا با چین برساند. علاوه بر این چین یکی از مهمترین شرکای اقتصادی امریکا می‌باشد و مهمتر از همه چین بزرگترین وام دهنده امریکا است و در صورت لزوم می‌تواند بخشی از اوراق قرضه امریکا را فروخته و باعث سقوط ارزش دلار شود. به همین دلیل کاهش ارزش یوان چین مانند کاهش نرخ پزو مکزیک نخواهد بود. بانک خلق چین نیز ارزش ارز خود را کنترل می کند و اجازه نمی‌دهد نرخ یوان نه کاهش و نه افزایش زیادی یابد. تنظیم کنندگان اقتصادی امریکا از این موضوع آگاهی دارند. حتی اگر امریکا گمرکی صادرات را افزایش دهد، چین می‌تواند میزان صادرات خود را در روسیه، اروپا و یا به همسایه‌های خود از جمله قزاقستان افزایش دهد. لازم به ذکر است که در 10 نوامبر یوان کم کم شروع به افزایش و جبران کردن زیان‌های خود کرد.

با این حال کاهش ناچیز نرخ یوان نسبت به دلار به بازارهای دیگر نیز ضربه زده است، نرخ تنگه قزاقستان نیز نسبت به دلار کاهش یافت. چین یکی از خریداران اصلی نفت و سنگ معدن قزاقستان است و حتی کاهش ناچیز یوان باعث نگرانی کشورهای عرضه کننده موام خام از جمله قزاقستان می شود. با این وجود باید توجه داشت که بجز چین قزاقستان با روسیه و کشورهای اتحادیه اروپا نیز روابط تجاری دارد. کاهش میزان واردات چین باعث تحکیم روابط تجاری قزاقستان با این کشورها خواهد شد. همچنینی باید توجه داشت که نرخ تنگه طی یک ماه اخیر نسبت به دلار و یورو در حال کاهش می‌باشند. شایعات در مورد کاهش ارزش تنگه  توسط بانک مرکزی کشور و نگرانی در مورد ناثباتی بخش بانکی باعث این کاهش شده‌اند.

همانطور که مشاهده می‌شود، بسیاری از کشورهای در حال رشد انتظار داشتند که رقیب ترامپ هیلاری کلینتون در انتخابات پیروز شود و با اعلام پیروزی ترامپ نرخ ارز ملی آنها کاهش یافت. آیا ممکن است که تمام کشورهای در حال توسعه اشتباه پیش بینی کردند و نرخ ارز هیچ کشوری افزایش نیافته است؟

ظاهرا در برزیل منتظر پیروز شدن ترامپ بودند، چون ریال این کشور پس از اعلام نتایج برای 1.5% افزایش یافت. اول دلیل این افزایش سیاسی بود. چون امسال در برزیل استیضاح رئیس جمهوری اعلام شد و رای دهندگان سوسیالیستس عقیده دارند کابینه اوبانا به میشل تمر که طرفدار امریکا می باشد در انتخابات ریاست جمهوری برزیل پیروز شود. اگر هیلاری کلینتون در انتخابات برنده می‌شد، سناریو نفوذ امریکا در برزیل از جمله تاثیر روی انتخابات، کمک برای اخراج حزب حاکم سابق از دولت، فشار روی دولت برای لغو گمرکی کالاهای امریکایی ادامه پیدا می کرد. اما دلایل اقتصادی نیز در افزایش نرخ ریال برزیل بی نقش نبودند. یکی از سیاست‌های ترامپ حمایت از تولید می‌باشد، و این سیاست باب میل شرکت‌های برزیلی می‌باشد. پیروز شدن ترامپ ممکن است باعث پیشرفت روابط اقتصادی برابر بین این دو کشور و لغو سناریو بردار بزرگ و برادر کوچک شود.

نرخ روبل روسیه نسبت به دلار امریکا پس از اعلام نتیج انتخابات کمی کاهش یافته، اما خیلی زود به سطح قبلی خود بازگشت. با اینکه دولت روسیه به انتخابات امریکا اهمیت نمی دهد، تغییرات بازار بورس و نرخ تبدیل ارز نشان می‌دهد که انتخابات برای اقتصاد کشور مهم است. بازارهای بورس روسیه افزایش یافتند. پیروزی ترامپ برای روسیه بدان معنا است که امریکا در پروژه گاز روسیه و اتحادیه اروپا حداقل در آینده نزدیک دخالت نخواهد کرد و این امر باعث افزایش نرخ سهام گازپروم شد. ترامپ به احتمال زیاد سیاست دخالت در امور اروپا کابینه اوباما را ادامه نخواهد داد. همچینین با پیروزی ترامپ امید لغو تحرین اقتصادی بیشتر شده است.

با این حال رویل روسیه در 9 نوامبر به اعلام نتایج انتخابات واکنشی نشان نداد. روپیه هند نیز هیچ واکنشی به انتخابات امریکا نشان نداد. لازم به ذکر است که در سالهای آخر مدیریت کابینه اوباما بین هند و امریکا مشکلات اقتصادی زیادی بوجود آمده بود و هند امیدوار است با ریاست جمهوری ترامپ روابط این کشور بهبود خواهند یافت. باید به این نکته نیز توجه داشت که بانک مرکزی هند تغییرات ارز خود را سخت تحت کنترل دارد و تغییرات آن در روز اعلام نتایج را نمی‌توان واکنش شمارد.

همانطور که می بینیم در گروه بریکس حداقل سه کشور روسیه، برزیل و هند از ریاست جمهوری ترامپ استقبال و یا حداقل برخلاف او نبودند. در آینده می‌توان انتظار داشت که ترامپ شروع به بهبود روابط در وهله اول با این کشورها خواهد کرد و این امر باعث بهبود نرخ تبدیل ارز روپیه هند، ریال برزیل و روبل روسیه خواهد شد.